Tajniki efektywnej nauki

Dobre wykształcenie, wysoki poziom kompetencji kluczowych, a także dobra znajomość języków są współcześnie w cenie, bowiem poszukuje się odpowiednio wykształconych czy przygotowanych pracowników. Z tego też względu cenną staje się posiadana wiedza, którą można nabyć w toku procesu uczenia się. Dla wielu stanowi to jednak ogromną trudności chociażby ze względu na fakt, że uczenie się to proces o złożonym charakterze, często wymagający poświęcenia znacznej ilości czasu, a co najważniejsze chęci zaangażowania się konkretnej osoby przystępującej do nauki.

Aby skutecznie się uczyć, trzeba poznać odpowiednie sposoby i metody nauki, ale także zrozumieć mechanizmy rządzące tym procesem. Badania naukowe prowadzone przez lata potwierdziły, że najbardziej efektywnym, a zarazem skutecznym sposobem uczenia się jest indywidualizacja dostosowana do konkretnych potrzeb i oczekiwań danej osoby. W tym wymiarze zwraca się także uwagę na stan umysłu uczącego się, co dotyczy specyfiki funkcjonowania jego umysłu, a także pamięci.

Warto też zadać sobie pytanie, w jaki sposób można uczyć się szybko, ale przede wszystkim skutecznie i efektywnie, by nauka przynosiła satysfakcję z osiąganych wyników.

Proces uczenia się

Uczenie się to proces związany z dążeniem do tego, by: zdobyć wiedzę, nabyć nowe kompetencje, poszerzyć już posiadane, doskonalić swoje umiejętności, a także zwiększać swój całościowy ogląd na świat i życie. W toku nauki można poszerzać dotychczas posiadane pole myślenia horyzontalnego, co sprawia, że nabywa się doświadczenia, a także podnosi kwalifikacje. Całościowo postrzegany proces uczenia się może mieć charakter zamierzony i planowany ( na przykład podjęcie decyzji o kontynuowaniu nauki czy zapisanie się na kurs języka obcego), a także przypadkowy (na przykład zasłyszane od kogo informacje czy nauka podczas wykonywania innego działania) i mimowolny ( na przykład nauka języka obcego podczas pobytu za granicą).

Należy jednak pamiętać, że nie każdy z wymienionych powyżej typów procesu uczenia się sprzyja efektywności ze względu na brak celowości, systematyczności i zamierzonego działania. Skupienia się na tych trzech cechach może sprawić, że „nauka nie pójdzie w las” i przyniesienie oczekiwane efekty.

Wielu ludziom nauka kojarzy się z tak zwanym uczeniem pamięciowym, którego podstawę stanowi odwołanie się do ludzkiej zdolności zapamiętywania gromadzonych informacji, które są później odtwarzane i wykorzystywane na przykład podczas czynności praktycznych. Kojarzone z procesem uczenia się zapamiętywanie dzieli się na etapy charakteryzujące się swoistymi dla siebie cechami. Z kolei uczenie się traktowane jako gromadzenie informacji to inaczej ich rejestrowanie przez mózg i dołączanie nowych do tych już posiadanych i zakodowanych. W tym wymiarze proces uczenia to inaczej kojarzenie powiązane w sposób bezpośredni z magazynowaniem nabywanych w procesie uczenia się wiadomości, które w późniejszym czasie są w bardzo łatwy sposób odtwarzane.

Każdy uczy się, jak umie- style uczenia się.

Indywidualne cechy przypisane każdemu człowiekowi sprawiają, że uczenie się należy traktować w kategoriach indywidualnych, co ma przełożenie na fakt, że istnieje kilka stylów uczenia się, które są uzależnione między innymi od tego, w jaki sposób dana osoba odbiera bodźce sensoryczne. Ze względu na użycie bodźców sensorycznych style uczenia się można podzielić w odniesieniu do zwiększonej aktywności jednego z nich. W takiej sytuacji inaczej będzie uczył się słuchowiec, wzrokowiec, a także kinestetyk.

Słuchowiec to osoba, u której przyswajanie nowych wiadomości oraz zdobywanie wiedzy ma bezpośredni związek z wrażeniami płynącymi ze słuchania, a więc najbardziej aktywnym w procesie uczenia się jest zmysł słuchu. Osoby wykazujące takie tendencje, najczęściej uczą się czytając na głos lub wielokrotnie powtarzając głośno dany tekst. Nauka wymaga w tym przypadku ciszy i skupienia, a każde dodatkowe dźwięki działają rozpraszająco i nie pozwalają na skuteczność i efektywność uczenia się.

Wzrokowiec jest osobą, która do uczenia się potrzebuje obrazu, co oznacza, że w zwiększonym stopniu aktywizuje swój zmysł wzroku. Przyswajanie wiedzy następuje w tym przypadku przez: czytanie, obserwowanie, a także patrzenie. Do nauki niezbędne są w tym przypadku materiały przedstawione w formie graficznej, przy czym przestrzeń na obrazie musi być uporządkowana, gdyż w przeciwnym razie następuje rozproszenie wywołane nieładem wizualnym.

Kinestetyk określany potocznie czuciowcem organizuje swój proces uczenia się poprzez ruch i działanie. Szczególnie przydatne w tym zakresie są: doświadczenia, eksperymenty, drama, przedstawienia, co oznacza, że najlepszym sposobem jest uczenie się przez działanie.

Wspomaganie procesu uczenia się

Efektywność procesu uczenia się można także wspomóc poprzez stosowanie różnych technik mających przede wszystkim wpłynąć na podniesienie efektywności uczenia się, a także szybszego przyswajania wiedzy czy nabywania nowych kompetencji. Aby wspomóc proces uczenia, należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach, które zostały wymienione poniżej:

• nauka nie powinna odbywać się w sposób ciągły, gdyż konieczne jest regeneracja umysłu oraz nabranie sił; jest to podstawowe założenie higieny nauczania i uczenia się;

• aby przyswoić konkretny materiał, należy go najpierw zrozumieć; oznacza to, że mało skuteczne jest tak zwane wkuwanie na pamięć;

• szczególnie przydatne w procesie uczenia się są różnego rodzaju skojarzenia dotyczące bodźców zmysłowych; oznacza to angażowanie w proces myślenia: węchu, wzroku, dotyku oraz słuchu;

• aby lepiej przyswajać wiedzę, należy tworzyć sobie tak zwane mapy myśli lub odnosić materiał konieczny do opanowania do konkretnego kontekstu;

• znacząco na podniesienie efektywności uczenia się wpływa wizualizacja pozwalająca na przyswajanie wiedzy metodą skojarzeniową poprzez zapamiętywanie obrazów;

• w skutecznym uczeniu się konieczne jest odwoływanie się do technik wspomagających, co dotyczy szczególnie zapamiętywania; przydatne okazują się tutaj następujące techniki: słowa klucze, mapy myśli, mnemotechniki, gry skojarzeń, bowiem pozwalają one na stworzeniu w pamięci punktu odniesienia, co pozwala na uczenie się zasadą skojarzeń.