Tajemnice endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej
Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna w skrócie ECPW to inaczej badanie łączące cechy dotychczasowego tradycyjnego prześwietlenia rentgenowskiego z endoskopią górnego odcinka przewodu pokarmowego. Badanie to jest przeprowadzane u osób, u których pojawiają się objawy typowe dla chorób dróg żółciowych, a także związanego z tym przewodu trzustkowego. ECPW określa się mianem badania inwazyjnego, dlatego jest ono przeprowadzane przede wszystkim w sytuacjach, gdy z wywiadu medycznego wynika, że pojawiający się u chorego problem będzie można usunąć w trakcie jednego zabiegu. Ponadto można jeszcze dodać, że ECPW stosuje się tylko konkretnych do zrealizowania sytuacjach, gdyż istnieją mniej inwazyjne metody badań.
Kiedy przeprowadza się endoskopową cholangiopankreatografię wsteczną?
Już wcześniej wspomniano, że ECPW stosuje się tylko w konkretnych sytuacjach, które dotyczą zaistnienia podejrzenia związanego z wystąpieniem u pacjenta zwężenia, ale także zablokowania przewodów, żółciowego oraz trzustkowego. Wspomniane tu zwężenie lub zablokowanie przewodów żółciowych może mieć związek z pojawieniem się u pacjenta następujących nieprawidłowości:
-
nagromadzenia się kamieni żółciowych w pęcherzyku żółciowym,
-
pojawienia się stanów zapalnych, u podłoża których znajdują się różnego rodzaju urazy, ale także choroby; przykładem może być tutaj zapalenie trzustki,
-
pojawienia się guzów, które mogą mieć różną strukturę,
-
nagromadzeniem się drogach żółciowych niebezpiecznych dla nich złogów;
-
wystąpienie różnego rodzaju infekcji, które mogą zagrażać organizmowi, a także znacznie go osłabiać,
-
zachorowaniem pacjenta na twardniejące zapalnie dróg żółciowych.
Przygotowanie do zabiegu ECPW
Ponieważ zabieg endoskopowej cholangiopankreatografii wstecznej ma charakter inwazyjny, musi być bardzo precyzyjne przygotowany, a także wykonany. Dlatego też zaleca się, aby u pacjenta zostały opróżnione górne drogi przewodu pokarmowego. Szczególnym zaleceniem jest w tym przypadku powstrzymanie się przez osiem godzin od planowanego zabiegu od spożywania wszystkich pokarmów i picia napojów. Dotyczy to także żucia gumy oraz palenia papierosów.
Koniecznym jest, aby każdy pacjent przedstawił lekarzowi prowadzącemu, jakie przyjmuje leki oraz, powiedział, czy leczy się na przykład na serce, cukrzycę lub posiada alergię. Leki przyjmowane przez oczekującego na zabieg mogą mieć wpływ na wystąpienie różnego rodzaju nieprawidłowości związanych na przykład z zakłóceniem krzepnięcia krwi, co oznacza, że konieczne jest zaprzestanie ich zażywania przed zabiegiem. Wykluczenie leków ma także związek z możliwością wystąpienia nieprawidłowej interakcji zażywanych przed zabiegiem środków znieczulających z dotychczas przyjmowanymi medykamentami, do także wymusza konieczność zaprzestania ich stosowania.
Na podstawie licznie prowadzonych badań i obserwacji ustalono listę leków, których bezwzględnie nie można zażywać przed zabiegiem. Należą do nich leki: nadciśnieniowe, przeciwcukrzycowe, rozrzedzające krew, suplementy diety, przeciwzapalnie niebędące sterydami (naproxen, aspiryna, ibuprofen) oraz antydepresanty.
Przebieg zabiegu
Każde badanie ECPW przeprowadza się w szpitalu w obecności lekarza oraz jego asystenta, którzy ukończyli specjalizację dotyczącą wykonywania tego typu zabiegów. Pierwszym jego etapem jest znieczulenie polegające na spryskaniu błon śluzowych gardła przeznaczonym do tego preparatem. Działanie to ma na celu powstrzymanie odruchów wymiotnych podczas wprowadzania endoskopu, a także uśmierzenie bólu występującego w przełyku. Oprócz tego rodzaju znieczulenia przystępującemu do zabiegu podaje się również leki uspokajające oraz dodatkowe znieczulenie, które są wprowadzanie do żył za pomocą wenflonu.
Podczas zabiegu pacjent musi leżeć na boku, może też na plecach, na specjalnie przeznaczonym do tej formy badania stole rentgenowskim. Lekarz wprowadza do dolnej części przełyku endoskop, który przechodzi przez żołądek i dwunastnicę. Na końcu endoskopu znajduje się mikroskopijna kamera, dzięki której można transmitować obraz badanego przewodu. Aby uzyskać większą wyrazistość, za pomocą specjalnych przewodów wpompowuje się powietrze do badanych narządów.
Najważniejszym momentem badania jest znalezienie przez lekarza brodawki Vatera, która znajduje się na dwunastnicy w miejscu wspólnego schodzenia się przewodu trzustkowego i żółciowego. Zlokalizowanie tego miejsca pozwala na prowadzenie dalszych czynności, do których należy między innymi podanie kontrastu, dzięki któremu prowadzący zabieg ma wgląd do przewodu żółciowego i trzustkowego oglądanego w promieniach rentgena, co daje mu możliwość postawienia trafnej diagnozy.
W sytuacji, gdy zostaje podjęta decyzja, że koniecznym jest usunięcie znajdujących się w przewodzie zwężeń oraz blokad, wówczas za pomocą endoskopu wprowadza się do wnętrzna specjalistyczne narzędzia umożliwiające: rozbicie kamieni, protezowanie oraz usunięcie kamieni oraz guzów. Wspomniane tu protezowanie to zabieg polegający na wprowadzeniu stentu, czyli elastycznej rurki umożliwiającej przywrócenie przepływu soku trzustkowego oraz żółci.
Podczas przeprowadzania zabiegu lekarz może także pobrać niezbędne do badania histopatologicznego próbki. Po zabiegu pacjent musi ograniczać swój wysiłek, a także nie przyjmować pokarmów przynajmniej przez kilka godzin. Dzięki zaawansowanej technologii wyniki badania ECPW pacjent otrzymuje tuż po jego zakończeniu. W przypadku, gdy został pobrany wycinek do badania histopatologicznego, pacjent musi czekać na wynik około dwóch tygodni.