Alergia na lateks

Współcześnie pomimo tego że uczula, do wielu produktów codziennego użytku dodaje się lateks. Medycyna próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego tak się dzieje, jednakże lekarze nie znają odpowiedzi na to pytanie. Kontakt z lateksem, czyli substancją uczulającą to wiele sytuacji z życia domowego, a także tych związanych z wizytą w gabinecie: kosmetycznym, dentystycznym czy lekarskim. Warto zadać sobie pytanie, jaki są objawy alergii na lateks, kro jest narażony na nią, w jaki sposób należy jej zapobiegać lub łagodzić skutki, a także, czym można zastąpić lateks w produktach codziennego użytku.

Z przeprowadzonych badań na temat szkodliwość lateksu wynika, że znaczna część społeczeństwa jest świadoma tego, iż występuje on na przykład w prezerwatywach czy jednorazowych rękawiczkach. Mniejsza świadomość społeczna dotyczy jego występowania w wielu produktach związanych z obsługą medyczną, atrybutami sportowymi czy akcesoriami dla dzieci. Obecność lateksu stwierdzono między innymi w:

• przyborach używanych przez dentystę podczas codziennej praktyki,
• rzeczach wykorzystywanych w służbie medycznej (rurki dożylne, strzykawki, cewniki, bandaże, materiały opatrunkowe, stetoskopy);
• akcesoriach sportowych na przykład butach;
• akcesoriach dla dzieci, w tym: smoczkach, balonach, gumowych zabawkach czy butelkach wykorzystywanych do karmienia niemowląt;
• oponach czy różnego rodzaju narzędziach.

Osoby zagrożone lateksową alergią

Na podstawie przeprowadzonych badań oraz w oparciu o dokumentację medyczną dotyczącą alergików uczulonych na lateks stwierdza się, że w grupie szczególnego ryzyka znajdują się osoby:

• pracujące na co dzień w służbie zdrowia, od 5 do 10% zatrudnionych tam posiada jedną z form tej alergii;
• wykonujące zawody, w których do pracy używa się lateksowych rękawiczek, na przykład: sprzątaczki, kosmetyczki, podolodzy,
• po więcej niż dziesięciu operacjach, a także dzieci, u których zdiagnozowano rozszczep kręgosłupa;
• zatrudnione przy produkcji gumowych akcesoriów;
• posiadające defekt dotyczący komórek szpiku;
• u których stwierdzono uczulenie na następujące produkty: kasztany, banany, kiwi oraz awokado;
•  alergicy, u których występuje katar sienny lub alergia o charakterze pokarmowym;
• pacjenci, u których wystąpiło schorzenie układu moczowego lub deformacja pęcherza.

Objawy lateksowej alergii

W literaturze medycznej wskazuje się, że istnieją trzy typy reakcji wykazującej uczulenie na lateks. Należą do nich:

• zapalenie skóry o charakterze kontaktowym, które określa się jako najmniej szkodliwe dla organizmu; reakcja alergiczna występuje w tym przypadku po wielokrotnym kontakcie osoby uczulonej z akcesoriami, w których znajduje się lateks na przykład rękawiczkami; objawem tego rodzaju alergii mogą być: suchość skóry, wysypka, swędzenie, zaczerwienie, a także pieczenie;
• alergiczne kontaktowe zapalenie skóry pojawiające się jako opóźniona reakcja na wszystkie dodatki, które są wykorzystywane przy produkcji lateksu; ma ona znacznie ostrzejszy przebieg niż zapalenie skóry o charakterze kontaktowym; cechą charakterystyczną dla niej jest występowanie na znacznym obszarze ciała i utrzymywanie się przez znacznie dłuższy czas; czas wystąpienia tego rodzaju reakcji może nastąpić nawet w przeciągu czterech dni od momentu kontaktu z lateksem, dlatego bardzo trudne jest w tym przypadku ustalenie przyczyny wystąpienia reakcji alergicznej, która może nie być kojarzona z lateksem; do charakterystycznych objawów występujących przy tej reakcji zalicza się: katar, któremu w większości przypadków towarzyszą swędzące i łzawiące oczy; wysypka i pęcherze pojawiające się na wewnętrznej stronie dłoni; trudności z oddychaniem, świszczący oddech oraz drapanie w gardle;
• reakcja anafilaktyczna określana inaczej jako wstrząs, do której dochodzi w sytuacji szczególnej nadwrażliwości na lateks; wymaga ona natychmiastowej konsultacji lekarskiej, gdyż zlekceważona może doprowadzić do śmierci; do najważniejszych jej objawów należy zaliczyć: opuchliznę, bardzo szybki spadek ciśnienia, wystąpienie kłopotów z oddychaniem, pokrzywkę, zawroty głowy, brak orientacji, ból w klatce piersiowej, a także utratę świadomości.

Diagnozowanie lateksowej alergii

Alergia, którą wywołuje lateks może być zdiagnozowana w toku szczegółowo przeprowadzonego wywiadu, a także licznych testów skórnych oraz badania krwi. Podczas wywiadu lekarz analizuje historię medyczną oraz zadaje pytania dotyczące reakcji na lateks i występujących u pacjenta objawów. Zadawane pytania mają na celu wykluczenie lub potwierdzenie przyczyny występowania alergii w odniesieniu do lateksu.

Z kolei testy skórne są przeprowadzane przez alergologa, który przy użyciu cienkiej igły przebija skórę na ramieniu, do której został przyłożony kawałek lateksu. Oznaką uczulenia jest w tym przypadku wystąpienie w miejscu ukłucia małego guzka. Podczas wykonywania testów muszą zostać zachowane szczególne środki ostrożności (obecność personelu medycznego) na wypadek, gdyby doszło do wstrząsu anafilaktycznego.

Leczenie

W przypadku wystąpienie alergii na lateks nie można mówić o zaawansowanym procesie leczenia, gdyż brak jest konkretnego środka leczniczego na ten rodzaj alergii. Jeśli wystąpi jej lekka postać, wówczas konieczne jest regularne zażywanie leków antyhistaminowych. Gdy wystąpią różnego rodzaju reakcje skórne pacjent wobec pacjenta musi zostać zastosowane leczenie kortykosteroidami. W przypadku wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego pacjent musi zostać natychmiast objęty specjalistyczną opieką, a także wyposażony w specjalną opaskę medyczną, na której zostaną wypisane występujące u niego alergie. Ponadto musi nosić przy sobie tak zwany długopis z epinefryną, który musi zostać przepisany przez lekarza.

W zastępstwie lateksu

Występujące współcześnie nasilenie się alergii na lateks wymaga zwrócenia uwagi na jego zamienniki, które mogą być stosowane do produkcji różnych akcesoriów. Przykładem może być:

• produkcja balonów z mylaru oraz zastępowanie zabawek lateksowych materiałowymi lub plastikowymi;
• zastępowanie smoczków z dodatkiem lateksu tymi, które zostały wyprodukowane z silikonu’
• produkcja prezerwatyw z jelit owczych;
• zastępowanie gumek recepturek różnego rodzaju: klamerkami, tasiemkami czy też sznurkami;
• używanie podczas wykonywania zabiegów lub do sprzątania rękawiczek bawełnianych lub wytworzonych z materiałów syntetycznych;
• zastępowanie tradycyjnych płaszczy przeciwdeszczowych z lateksem tymi, które są nylonowe lub syntetyczne;
• zastępowanie butów z gumową podeszwą tymi, które zostały wykonane z materiałów syntetycznych; noszenie butów skórzanych.

Krzyżowanie się reakcji alergicznych

W przypadku wystąpienia różnego rodzaju alergii, w tym także tej dotyczącej lateksu, należy stwierdzić, że mają one zazwyczaj postać krzyżówkową, co oznacza, że nigdy nie występują w czystej postaci. Z tego też względu osoby, u których stwierdzono uczulenie na lateks, mogą mieć również reakcję alergiczną na różnego rodzaju produkty spożywcze, w tym: banany, kiwi, ananasy, śliwki, pomidory, melony, orzechy laskowe, awokado, seler i wiele innych.

W przypadku, gdy po stwierdzeniu uczulenia na lateks, został on odstawiony, a objawy występują nadal, należy podjąć dalsze działania w celu ustalenia, co stanowi środek uczulający dla organizmu.